Yalın Üretim, Yalın Yönetim ve Operasyonel Mükemmellik Kavramları
1980’li yıllardan itibaren Toyota ve diğer Japon otomotiv firmaları Amerikan otomotiv üreticilerinin satışlarının ve karlılıklarının düşmesine neden olmakla birlikte gelecekleri için de büyük bir risk teşkil etmeye başladılar.
1980’li yılların sonu ile 1990’lı yılların başlarında Amerika Otomotivciler Derneği, enstitü vb. kuruluşlar tarafından Toyota başta olmak üzere Japon üretim sisteminin başarısını anlamak için pek çok araştırma yapıldı. Toyota Üretim Sistemi bu araştırmalar sonrasında yayınlanan pek çok makale ve kitaba temel oldu. Yayınlanan bu kitaplar arasında özellikle ikisi ünlüdür: The Machine That Changed the World: The Story of Lean Production (Dünyayı Değiştiren Makine: Yalın Üretimin Öyküsü) (Womack, Jones, Roos, 1991) ve Lean Thinking (“Yalın Düşünme”) (Womack, Jones, 1996)
Bu araştırmalarda yer alan uzmanlar Toyota Üretim Sistemi’ni kesintisiz, problemsiz ve sağlıklı çalışan bir sisteme benzettiler ve bu sistemin başarısında kullanılan yaklaşımı “Lean Thinking (Yalın Düşünce)” veya “Lean Production (Yalın Üretim)” kelimeleri ile isimlendirdiler. Böylelikle Toyota Üretim Sistemi "Lean Production" veya "Lean Thinking" olarak tanınmaya başlandı.
Yalın Üretim yaklaşımının üst seviyedeki amacı firmaların amacı ile aynıdır, karlı ve sürdürülebilir bir organizasyon oluşturmak. Amacına akışın hızını artırarak, maliyetleri düşürerek ve müşteri memnuniyetini artırarak ulaşır. Hızlı ve esnek bir akışa sahip olmak, çevik bir organizasyona dönüşmek yalın üretim yaklaşımının hedefidir.
Yalın Üretim yaklaşımı sektör ve süreç ayrımı yapmaz, tüm sektörlerde başarı ile uygulanabilir. Hizmet veya üretim sektöründe olmanız fark etmez, her ikisinde de bir değer üretiyoruz. “Yalın Üretim” ifadesindeki “Üretim” kelimesi bir değer üretilmesini ifade etmektedir. Bu nedenle “Yalın Üretim” olarak isimlendirilmesi sadece üretim sektöründe kullanılan ya da fabrikaların sadece üretim bölümlerinin kullanacağı bir yaklaşım olarak algılanıp bizleri yanıltmasın. Yalın Üretim yaklaşımı tüm süreçlerin ve çalışanların katılımı ile uygulanır.
Akışınız siparişin alınması ile başlayıp paranın tahsilatı ile bitiyor ise bu akışın her adımında çalışan süreçler ve kişiler yalın üretim çalışmalarında aktif olarak görev alır. Çalışmalara dahil olmayan bir süreç akışın yavaşlamasına, maliyetin yükselmesine veya müşteri memnuniyetsizliğine neden olabilir. Pek çok organizasyonda satış, arge ve tedarik zinciri departmanları yalın üretim çalışmalarında üretim bölümünden daha aktif rol almaktadır.
Bu bilgiler ışığında “Yalın Üretim” terimi katılım eksikliği, yanlış anlama vb. sorunlarına yol açtığında onun yerine “Yalın Yönetim” terimini kullanmak yanlış olmayacaktır. Günümüzde “Yalın Yönetim” terimi ile birlikte “Operasyonel Mükemmellik” terimi de yaygın olarak kullanılmaya başlanmıştır. Bu terimler aynı şeyi ifade etmektedir, amaçları ve hedefleri aynıdır.
Yalın Yönetim Danışmanı
Halil Çetinay, PMP
[Yalın Yönetim, Yalın Üretim, Operasyonel Mükemmellik, Kaizen, TPS]